Polipy nosowe są częstą i uciążliwą dolegliwością, manifestującą się przez pojawienie się miękkich, nienowotworowych guzków w przewodach nosowych. Są one wynikiem stanów zapalnych, często związanych z alergiami, i choć zazwyczaj nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia, mogą znacząco wpłynąć na jakość życia pacjenta.

Czym są polipy nosa

Polipy nosowe definiują się jako miękkie, łagodne guzki tworzące się w nosie, będące efektem reakcji zapalnych lub alergicznych. Te niekancerogenne zmiany rozwijają się w przewodach nosowych i mogą zajmować przestrzeń w jamie nosowej, pojawiając się pojedynczo lub w grupach. Chociaż polipy nosowe mogą dotykać osób w różnym wieku, najczęściej diagnozuje się je u dorosłych, zwłaszcza w przedziale wiekowym 50-60 lat, przy czym zauważalnie częściej występują u mężczyzn. Rzadkość występowania tej dolegliwości u dzieci podkreśla jej specyfikę demograficzną. Mimo iż polipy nosowe nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla życia, ich obecność może prowadzić do znaczących dolegliwości, takich jak blokada przepływu powietrza przez nos, utrata węchu, a także bóle związane z eliminacją wydzieliny. Diagnostyka polipów nosowych, możliwa dzięki dokładnemu badaniu laryngologicznemu, a w szczególności rynoskopii przedniej, wskazuje na ich obecność u około 5% populacji.

Dlaczego warto podjąć walkę z polipami nosa

Badania przeprowadzone przez Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych, pod kierownictwem prezesa Huberta Godziątkowskiego, rzucają światło na wpływ, jaki przewlekłe zapalenie zatok przynosowych z polipami nosowymi (PZZPzPN) ma na codzienne życie pacjentów. Zgodnie z wynikami aż 70% osób, u których zdiagnozowano tę dolegliwość, odczuwa duże lub bardzo duże pogorszenie jakości życia, co podkreśla ciężar, jaki na nich spoczywa. Ta choroba nie tylko znacząco ogranicza aktywność społeczną i fizyczną osób nią dotkniętych, ale również nastręcza szereg trudności w codziennym funkcjonowaniu.

Wśród najczęściej zgłaszanych przez respondentów objawów znajdują się:

• Uczucie zatkania nosa (88%), które jest nie tylko uciążliwe, ale również wpływa na zdolność oddychania,
• Upośledzenie lub utrata węchu (66%), ograniczające jedną z podstawowych funkcji zmysłów,
• Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła (55%), co może prowadzić do ciągłego dyskomfortu i problemów z połykaniem,
• Wyciek treści surowiczej z nosa (50%), będący źródłem nieustannej niedogodności,
• Upośledzenie smaku (46%), co zmniejsza przyjemność płynącą z jedzenia,
• Nawracające infekcje górnych dróg oddechowych (34%), które dodatkowo osłabiają organizm,
• Bóle głowy (32%), utrudniające koncentrację i codzienne funkcjonowanie,
• Chrapanie (30%) i bezdech podczas snu (27%), wpływające negatywnie na jakość snu, zarówno pacjenta, jak i jego partnera,
• Łzawienie (27%) oraz uczucie rozpierania u nasady nosa (27%), będące dodatkowymi źródłami dyskomfortu,
• Bóle zębów (14%), które mogą być błędnie interpretowane i leczone jako oddzielna dolegliwość stomatologiczna.

Te wyniki badania podkreślają, jak szerokie spektrum objawów może wpływać na osoby z polipami nosowymi, pokazując jednocześnie potrzebę kompleksowego podejścia do leczenia i wsparcia pacjentów cierpiących na PZZPzPN.

Pacjenci zauważający u siebie powyższe symptomy powinni niezwłocznie skontaktować się ze specjalistą w celu uzyskania profesjonalnej diagnozy: Polecamy gabinet laryngologiczny Laryngolog Warszawa

Proces diagnostyczny rozpoczyna się od szczegółowego badania laryngologicznego. W celu uzyskania bardziej kompleksowego obrazu dolegliwości, lekarz może zalecić wykonanie dodatkowych badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny (MRI) lub tomografia komputerowa (CT). Fiberoskopia nosa, pozwalająca na bezpośrednią obserwację zmian za pomocą elastycznego urządzenia wyposażonego w kamerę, stanowi kolejną metodę diagnostyczną umożliwiającą dokładną ocenę stanu pacjenta.

Rodzaje polipów

Polipy w nosie i zatokach mogą przyjmować różnorodne kształty i formy, a ich klasyfikacja odzwierciedla zarówno sposób ich wzrostu, jak i budowę wewnętrzną. Polipy nieuszypułowane charakteryzują się szeroką podstawą i zazwyczaj rosną bezpośrednio na błonie śluzowej, podczas gdy polipy uszypułowane rozwijają się na cienkiej, podobnej do łodygi strukturze, znanej jako „nóżka”.

Rozróżniamy kilka głównych typów polipów nosowych:

• Polipy typu gruczołowatego: Są to polipy zawierające duże torbiele i gruczoły. Mają one tendencję do bycia większymi i mogą powodować zauważalne blokady w przepływie powietrza.
• Polipy typu obrzękowego: Te polipy składają się z tkanki łącznej z wyraźnym obrzękiem, pokryte są niezmienioną błoną śluzową. Charakteryzują się one zwiększoną zawartością wody w tkankach.
• Polipy typu mieszanego: Łączą w sobie cechy polipów gruczołowatych i obrzękowych, oferując zróżnicowaną budowę wewnętrzną.
• Polipy choanalne: Powstające w zatokach szczękowych, te polipy mogą przedostawać się do nosa przez ujście zatoki. Są one unikatowe ze względu na swoje pochodzenie i mogą wymagać specjalistycznej interwencji.

Leczenie polipów nosa

Leczenie polipów nosowych rozpoczyna się od zastosowania miejscowych glikokortykosteroidów, które są lekami pierwszego wyboru ze względu na ich silne działanie przeciwzapalne. Takie podejście ma na celu nie tylko bezpośrednią walkę z polipami, ale również zaradzenie przyczynom ich powstania, takim jak przewlekłe stany zapalne. Polipy nosowe mogą być również efektem licznych infekcji górnych dróg oddechowych oraz zapalenia zatok przynosowych, co wymaga kompleksowego podejścia terapeutycznego.

W sytuacji, kiedy pacjent cierpi na niedrożność nosa lub jego przypadłość współistnieje z astmą oskrzelową, często konieczne jest podjęcie leczenia glikokortykosteroidami doustnymi. Takie środki podaje się zwykle na początku terapii, by następnie, po uzyskaniu poprawy, przejść na leczenie miejscowe, czyli kontynuację terapii za pomocą glikokortykosteroidów donosowych.

Dodatkowo, w przypadkach gdy polipy nosowe są powiązane z alergiami, zapaleniem zatok czy infekcjami bakteryjnymi, lekarz może zdecydować o włączeniu do terapii antybiotyków. Warto podkreślić, że leczenie polipów w kontekście alergii może okazać się mniej skuteczne z powodu stałego kontaktu z alergenem, prowadzącego do nieustającego stanu zapalnego. W takich sytuacjach pomocne mogą być leki przeciwhistaminowe.

W przypadku niepowodzenia leczenia farmakologicznego, możliwe jest zastosowanie metody chirurgicznej, znanej jako polipektomia. Ten zabieg, przeprowadzany zwykle metodą endoskopową, jest rekomendowany pacjentom z utrzymującą się niedrożnością nosa oraz w przypadkach częstych nawrotów polipów. Zabieg chirurgiczny stanowi efektywne rozwiązanie, umożliwiające długotrwałą ulgę i poprawę jakości życia pacjentów.